Kontrola jakości obróbki powierzchni

Kładąc na badanej powierzchni przedmiotu (np. wykonanego ze stali) bardzo gładką równoległościenną płytkę wzorcową, w miejscach nierówności wytwarzamy między nią a badaną powierzchnią warstewkę powietrza o niejednakowej grubości (il. 8.24). Miejsca te uwidocznią się przez zakrzywienia interferencyjnych prążków jednakowej grubości powstałych przy odbiciu światła od badanej powierzchni i wewnętrznej powierzchni płytki wzorcowej. Precyzja tej metody jest bardzo duża, gdyż umożliwia wykrycie nierówności powierzchni wyrobu z dokładnością do $\frac{1}{10}$ długości fali światła, tj. z dokładnością rzędu ${10}^{-5}\text{mm}$.

Rozjaśnianie soczewek

Obiektywy współczesnych aparatów fotograficznych, lunet, lornetek, projektorów, peryskopów, kamer telewizyjnych i innych urządzeń optycznych składają się z dużej liczby szkieł optycznych – soczewek, pryzmatów i in. Światło przy przejściu przez taki układ optyczny doznaje wielokrotnych odbić od wielu powierzchni. Zwykle liczba odbić przewyższa 10, a w optyce podwodnej – 40. Każdorazowo przy odbiciu światło traci ok. 5–9% swojej energii. W efekcie końcowym przechodzi tylko ok. 10–20% światła. Zmniejsza się jasność obrazu, a co za tym idzie, jego jakość. Na fotografiach np. pojawia się tzw. woal.

Dzięki pokryciu szkieł optycznych cienką warstwą przeciwodblaskową mającą współczynnik załamania $n_w$ mniejszy od szkła następuje wygaszenie promieni odbitych na zasadzie interferencji. Zwiększa się w ten sposób ilość światła przechodzącego, a obrazy otrzymywane w urządzeniu stają się jaśniejsze.*)

Rozważmy przypadek, gdy promień padający $1$ jest prostopadły do powierzchni warstwy (na il. 8.25 promień jest nieco odchylony od prostopadłej w celu lepszego uwidocznienia biegu promieni). Promień odbity od górnej powierzchni $1\text{'}$, interferując z promieniem odbitym od dolnej powierzchni $1\text{'}\text{'}$ warstwy, może się wygasić wtedy, gdy droga promienia $1\text{'}\text{'}$ równa $2d$ $\text{(}d$ – grubość warstwy odblaskowej) będzie równa nieparzystej wielokrotności połowy długości fali ${\lambda }_b$ (faza fali odbitej nie ulega zmianie, gdy odbija się od środowiska o większym współczynniku załamania), więc:

gdzie $m=0,1,2,\mathrm{...}$.

Długość fali w ośrodku warstwy ${\lambda }_b$ jest mniejsza od długości fali w powietrzu $\lambda$ i wyraża się wzorem ${\lambda }_b=\lambda /n$, który wynika z zależności: $n=c/v=\left(\lambda \nu \right)/\left({\lambda }_b\nu \right)=\lambda /{\lambda }_b$.

Wobec tego grubość warstwy odblaskowej powinna wynosić:

Normalnie na soczewkę pada światło białe zawierające fale światła o różnych długościach. Wygaszenie zgodnie z powyższym wzorem zachodzi tylko dla jednej długości fali. Grubość warstwy odblaskowej dobiera się tak, aby wygaszała odbite promieniowanie światła o długości fali odpowiadającej środkowej części widma, tj. $\lambda \approx \mathrm{5,5}\text{μ}\text{m}$ (światło zielone, mające największe natężenie w widmie światła słonecznego). Światło ze skraju widma – o barwach czerwonej i fioletowej – jest słabo wygaszane. Dlatego obiektyw i okulary z warstwą odblaskową mają zabarwienie błękitne. Stosuje się też podwójne warstwy i wtedy wygaszenie światła odbitego jest mniej zależne od jego długości – soczewki mogą mieć inne zabarwienie.